Meme kanserinin bilinmesi gereken 9 belirtisi
Meme kanseri, meme bezinde ilerleyen kötü huylu bir tümördür. Bayanlarda en sık görülen kanserdir. Son 30 senede meme kanseri tedavisindeki mühim ilerlemeler ve bilhassa tarama yardımıyla erken evrede tespit edilen kanserlerle beraber tedavideki başarı seviyesi gerektiğince artmıştır.
Geliştikleri hücrelere bağlı olarak değişik meme kanseri çeşitleri vardır. En süregelen olanı (yüzde 95) adenokarsinomlardır.
Meme kanserinin başlamasına ve gelişmesine katkıda tespit edilen detaylı risk faktörleri vardır. En büyük risk etkeni cinsiyettir. Bütün meme kanserlerinin yüzde 1'den azı erkeklerde görülür.
Meme kanserinde risk faktörleri
Meme kanserine yakalanma riski yaşla beraber artar, meme kanserlerinin aşağı yukarı yüzde 20'si 50 yaşından evvelce gelişir. Birinci derece akraba (anne, kız kardeş, kız) daha evvelce ve bilhassa menopozdan evvelce meme kanseri geçirmişse meme kanseri riski artar. İkinci dereceden bir akrabada ise (anneanne, teyze, yeğen), risk yalnızca biraz artar.
Meme kanserlerinin yüzde 5 ila 10'unda kalıtsal bir değişiklık yer alır ve şunlar fazlalıkla DNA hasarı onarımında yer alan genler olan BRCA1 (meme kanseri geni 1) ya da BRCA2 (meme kanseri geni 2) genlerindeki mutasyonlardır. Bu genlerden birisinde mutasyon olması durumunda meme ve yumurtalık kanseri geliştirme riski artar.
Daha evvelce meme kanseri geçirmiş olmak, diğer bir meme kanseri geliştirme tehlikesini 3 ya da 4 kat artırır. Atipik hiperplazi gibi hücrelerin çoğalmasına niçin olan meme hastalıkları da meme kanseri riskinde artışa niçin olur.
Diğer risk faktörleri de rol oynayabilir. Göğüs bölgesinin radyasyona maruz kalması, aşırı kilo, sigara ve alkol kullanımı, yağlı et tüketimi, geç gebelikler, hormonal replasman tedavisi, menopoz, tip 2 diyabet ya da hormonal kontrasepsiyon alabilmek meme kanseri tehlikesini artırır.
Dikkat edilmesi gereken 9 belirti
Bir yumru meme kanserinin en iyi bilinen belirtisidir ancak hemen bir doktora görünmenizi gerektiren başka belirtiler de vardır.
1. Çukur
Göğsün kenarında küçük bir çukur meme kanseri belirtisidir. Bu, kendi kendine meme muayenesi sırasında kolayca gözden kaçırılan kanser belirtisi türüdür. Bunlar, dikkatten kolayca kaçabilecek göğsün altındaki çok hassas çukurlardır. Göğüslerinizdeki ciltte herhangi bir çukur veya çökme varsa mutlaka bir uzmana başvurun.
2. Meme başı akıntısı
Meme akıntısı, emziren veya hamile olan kadınlar için yaygındır. Ancak diğer kadınlarda, bazı akıntı türleri bir doktor tarafından muayene edilmelidir. Opak, yeşilimsi, sarımsı veya kan içeren bir akıntı, meme kanserinin belirtisi olabilir. Eğer spontansa daha endişe vericidir, mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.
3. Kırmızı lekeler veya morluklar
Ciltte kırmızı lekeler veya morluk benzeri izler de meme kanseri belirtileridir. Eğer bu durum 2 veya 3 haftadan fazla devam ederse mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır. Kiraz kırmızısı anjiyomlar gibi ciltteki çeşitli kırmızı lekeler tamamen zararsızdır. Ancak geçmemesi durumunda muayene edilmelidir.
4. Cilt dokusundaki değişiklikler
Göğüs derisindeki bir değişiklik bir sorunun habercisi olabilir. Meme kanseri bazı durumlarda meme dokularında değişikliklere neden olur. Kalıcı kızarıklık veya portakal gibi granüler ciltlere dikkat edin. Bu, memedeki küçük lenfatik kanalları tıkayan ve sıvı birikimine yol açan kanser hücrelerinin neden olduğu meme dokusunun iltihaplanmasının bir işaretidir.
5. Meme büyüklüğü ve şeklindeki değişiklik
Aşırı kilolu olmak, adet döngüsündeki değişiklikler, hamilelik veya emzirme göğüslerinizin boyutunu ve şeklini etkileyebilir. Ancak göğüsleriniz bu faktörlerden bağımsız olarak ve aniden şekil değiştirirse, bu bir meme kanseri belirtisi olabilir. Bu, adetinizden bir hafta önce de olabileceğinden, her şeyin normale dönüp dönmediğini kontrol etmek için bir sonraki haftaya kadar bekleyin. Bu her iki memede de olduğunda, kanser olma olasılığı düşüktür.
6. Cilt tahrişi
Cilt tahrişinin çeşitli nedenleri olabilir. Özellikle, kötü oturan bir sütyen, sivilceler veya kontakt dermatit ciltte tahrişe neden olabilir. Cilt tahrişi nadir durumlarda, meme kanserinin bir belirtisi olabilir. Göğüslerinizde beklenmedik kızarıklık, şişlik, tahriş, kaşıntı veya yeni veya kalıcı döküntüler varsa doktorunuza danışın.
7. Çil oluşumu
Olağandışı koyu lekeler veya çiller daha nadir ve daha agresif bir meme kanseri şekli olan enflamatuar meme kanserini gösterebilir. Hızla çoğalan çiller durumunda mutlaka bir uzmana danışın. Ama panik yapmayın, bu kanser türü son derece nadirdir.
8. Meme başı şekli değişiklikleri
Meme uçları normalde hamilelik dışında şekil, boyut veya renk değiştirmez. Ancak meme ucunun geri çekilmesi veya içe doğru çevrilmesi de dahil olmak üzere herhangi bir değişiklik fark ederseniz, meme kanseri için mutlaka bir tarama yaptırın. Meme uçlarının yanması ve kaşınması, nadir görülen bir kanser türü olan Paget hastalığına işaret edebilir. Genellikle meme ucunu ve etrafındaki cildi etkiler.
9. Şişlik veya hassasiyet
Meme şişmesi veya hassasiyeti, kadınlarda adet döngüsünün belirli noktalarında yaygındır ve hatta hamileliğe işaret edebilir. Bu yüzden kadınlar genellikle meme kanserinin habercisi olarak yorumlamazlar. Göğüslerden biri özellikle büyümüş veya şişmiş görünüyorsa, mutlaka muayene edilmesi gerekir. Derin bir yumru hissetmeyebilirsiniz, ancak şişlik fark edebilirsiniz. Memedeki bir yumru sizden kaçabilir, ancak koltuk altının altında genişlemiş bir lenf nodu olabilir. Bunlar yayılmaya başlayan meme kanseri belirtisidir. Kendi kendine muayenenizi yaparken, lenf düğümlerinde şişlik olup olmadığını her zaman koltuk altından kontrol edin.
