Her 10 kadından birinde PKOS görülüyor
Kadınlarda yumurta rezervleri yaş, detaylı kistler, PKOS (Polikistik Over Sendromu), kemoterapi, sigara tüketimi ve detaylı hastalıklardan ötürü azalabiliyor. Yumurta rezervlerinin azalmasıyla eş güdümlü doğurganlığın da azaldığını bildiren Kadın Hastalıkları ve Doğum Eksperi Doç. Dr. Gonca Yetkin Yıldırım, yumurta adedi ve niteliğini etkileyen halleri anlatarak mühim ikaz ve tavsiyelerde bulundu.
TÜP BEBEK TEDAVİSİNE GECİKMEDEN GEÇİLMELİ
Genellikle 35 yaşından sonra kadınların yumurta adedi ve niteliği azalır. Buna bağlı olarak doğurganlığı da azalır. Genellikle ailesinde erken menopoz hikayesi olan kadınlarda yumurta adedi daha genç yaşlarda azalabilir. Kadınlar doğduklarında 1-2 milyon seviyesinde yumurta ile doğarlar. Yumurtalar vakit ortamında sıksık olarak kaybedilir ve buluğ döneminde 400 bin seviyesinde yumurtaları kalır. 30’lu yaşların sonlarına doğru bu sayı 27 bin seviyesindedır. Menopoz başlangıcında yumurtalıklarda tespit edilen yumurta adedi yalnızca bin seviyesindedır.
Çikolata kisti, kanser sebebiyle radyoterapi ve kemoterapi tedavisi alımı, yumurtalıklarla alakalı ameliyat geçirmek, sigara tüketimi, kalıtsal hastalıklar (Frajil X bulgusi ve başka X kromozomu hastalıkları), otoimmün hastalıklar, idiyopatik (yani hiçbir sebep olmaksızın) nedenler yumurta miktarını ve niteliğini düşürür. Yumurtalık rezervi düşük olan fazlası kadında hiçbir bulgu görülmez, birtakım kadınlarda adet döngülerinde kısalma ya da adet miktarında azalma olabilir. Ancak, fazlası kadında tanı yumurtalık rezerv testleri ardından konulur.
Yumurtalık rezerv testleri ortamında en sık kullandığımız kanda bakılan AMH testi ve ultrasonografide yumurtaların sayılmasıdır. Düşük yumurtalık rezervi olan kadınlarda tüp bebek tedavisine gecikmeden geçilmelidir. Tüp bebek tedavisi dışındaki tedavilerle vakit kayıbı yaşanmamalıdır.
HER 10 KADINDAN BİRİNDE GÖRÜLÜYOR
Her 10 kadından birisinde Polikistik Over Sendromu görülüyor. Kadınlar yumurtlama olmaması sebebiyle kliniğe genelde kısırlık sebebiyle başvurur. PKOS’un en mühim bulgulerinden biri ilk adet tarihinden itibaren düzensiz adet görme ya da hiç adet görmemektir. Bunun dışında yüzde ya da bedende tüylenme artışı, sivilce, şişmanlık bilhassa bel etrafında yağlanma görülebilir. Vajinal ultrasonda bu kadınların yumurtalıklarında çok sayıda ufak foliküller görülür. PKOS’da kısırlık görülmesinin sebebi yumurtlamanın olmamasıdır. Bu yüzden tedavide gaye da yumurtlamanın yine sağlanmasıdır.
İlaç tedavilerden evvel yapılacak hayat tipi farkılıkları ile kendi kendine gebelik oluşabilir. Kilolu hastalarda sahip olunan kilonun yüzde 5 ila 10’unun verilmesi kendi kendine yumurtlamanın başlamasını sağlayabilir. Günlük kalori alımının 500 kalori azaltılması ve derli toplu egzersiz ile kilo kayıbı sağlanabilir.
